Sadece Bir Fatura Ödeme Hakkınız Var
Bu yazı TÜRSAB Voice 5. sayıda yayınlandı.
Önümüzdeki ay, sadece bir faturanızı ödeme hakkınız var. Elektriği kesmeyecekler. Diğerlerinden birini seçmelisiniz. Hangisinin kesilmesine katlanamazdınız? Su, doğalgaz, telefon, uydu yayınları… İnternet?
1981 öncesi doğduysanız, İnternet’i muhtemelen en sonda düşünürsünüz. Fakat 81 sonrası doğanlara (özellikle 2000 ve sonrasına) bunu sorarsak, İnternet ilk sırada olacaktır.
Bir yazılım şirketi Arcadias’ın yöneticisi, eski bir Google çalışanı ve akademisten olarak; ne olup bittiğini yıllardır takip ederim. 1995’ten bu yana İnternet trendlerini takip eden, bu anlamda markalaşmış bir rapor var. Mary Meeker – Bond Capital tarafından yayınlanan 2019 raporunu incelerken notlar aldım. Dijital dünyanın güncel durumunu açıklayan 333 sayfalık rapora erişmek isterseniz, linkini sonda paylaştım.1 Burada sadece turizm sektörüne dokunan kısımlara ve en genel bilgilere yer verdim.
- İnternet kullanımında Türkiye 15. sırada. Niceliğe değil, niteliğe bakalım lütfen.
- İnternet markalarının dünya liderlik sıralamasında ilk 30’da 7 Çin ve 18 Amerikan marka var. İlk 5 Amerika’ya ait.
- İnternet reklam pastasının yaklaşık 95%’ine sahip Google ve Facebook büyümeye devam ederken; alternatif kanallardaki büyüme de devam ediyor.
- Televizyonda geçirilen zaman, cep telefonunda geçirilen zamanı geçmiş. (10 yıl önce bunun olacağını söylediğimde aldığım tepkiler dün gibi aklımda.)
- 2017’den 2018’e kullanım payını en çok artıran sosyal medya markaları YouTube ve Instagram.
- Amerika’daki podcast dinleme oranı 2018’de “uçmuş.” Bu trend, Türkiye’ye de kısa zamanda ulaşacaktır. (Bu konuda yakında sürpriz bir isimle, güzel bir çalışmamız olacak.)
- Mağara duvarlarına av maceralarının kazınmaktan, Instagram’da fotoğrafları yukarı itmeye geçmiştik ki; Çin markası TikTok da, Instagram’ı geçti.
- 2015 – 2018 karşılaştırmasında, Amerika’daki tüm yetişkin yaş gruplarında sürekli online olmanın arttığını görüyoruz. (Türkiye, Amerika ile bu konularda benzer alışkanlıklar gösterir.)
- En çarpıcı, tek başına bir yazı olabilecek grafikte ise; sosyal medyanın bizlere olumlu ve olumsuz etkilerini görüyoruz. Olumlu düşünülenlerin neredeyse hepsi, tartışmaya açık ve toplumu kökten değiştiren ifadeler.
Ne demek mi istiyorum? Self-Expression (kendini ifade etme) ile narsizm arasındaki ince çizgide, tehlikeli tarafa düşen insanlar bunu farkında bile olmayabilir. Bu çerçevede, olumlu olarak belirtilenlere tekrar göz atarsanız hak vereceksiniz. Tabii istisnalar, kaideyi bozmaz.
—-
“Bu konulara merakım var, ancak ne olup bittiğini tam olarak çözemiyorum.”
“Sosyal medya güvenliği ve bilgi paylaşımı ile ilgili endişelerim var.”
diyorsanız; Netflix’te yayınlanan Great Hack belgeselini izlemenizi öneririm. Trump ve Brexit seçimlerinin kazanılması ekseninden, sosyal medyanın bizleri nasıl yönlendirebileceğini anlatıyor. İyi yazılımcılar ve veri bilimciler ile çalıştığınızda, oynatamayacağınız dağın pek de kalmadığı bir zamandan geçiyoruz.
—-
Turizm, analog bir sektör gibi görünmesine rağmen; aslında İnternet’ten ve teknolojiden beslenmesi gerekiyor.
Acenteler, işlerini yönetirken;
Oteller, müşteri ilişkileri ve sadakat yönetimi yaparken;
ve tabii Destinasyonlar markalaşırken teknolojiyi merkez almalılar. Veri güvenliği, verinin işlenmesi ve anlamlı çıkarımlara dönüştürülmesi için profesyonel projelere ihtiyaç var. Bu konuda yakın zamanda yazdığım İstanbul: Bir Destinasyon Markası yazı serisini Medium’da bulabilirsiniz.
—-
Bugün Google ve Facebook’un bile, İnternet’in tamamını elinde tutamadığı tartışılıyor.2 Bence Türkiye olarak İnternet’te kuru bir kalabalıktan ibaretiz. İşletmelerin iş yapış biçimlerini yenilemeleri ve özellikle destinasyonların markalaşma bilincini hızla geliştirmesi gerekiyor.
İ. Gizem Yücel-Yılmaz, Hollanda’da Computer Science lisansı, Bahçeşehir Üniversitesi’nde Marka ve Reklam yüksek lisansı yapmış ve aynı alanda doktora çalışmasını sürdürmektedir. Google’da çalıştıktan sonra, birçok değerli e-ticaret ve teknoloji şirketinde pazarlama müdürü olarak çalışmıştır. Yabancı yatırım şirketlerine Türkiye İnternet pazarı için danışmanlık yapmıştır. Birçok konferansa konuşmacı ve panelist olarak katılmış, banka ve üniversitelere ait kuluçka merkezlerinde danışmanlık ve jürilik yapmıştır. Bilgi, Özyeğin ve Bahçeşehir Üniversitesi’nde dijital pazarlama ve markalaşma alanlarında dersler vermiştir. Son üç yıldır Arcadias Tech’te yönetici ortaktır.
—-
- https://www.bondcap.com/report/itr19/
- Google, YouTube’un da sahibi. Milyonlarca sitenin reklam alanları Google Reklam Ağı’na ait. Facebook ise, Instagram ve WhatsApp’ın da sahibi.